Starfslýsing og hæfnikröfur í kökugerð

Kökugerðarmenn (konditorar) vinna við framleiðslu á fjölbreyttu úrvali á kökum, smákökum, tertum, konfekti, eftirréttum, ís og sælgæti og fl. Kökugerðarmenn starfa í bakaríum, kökugerðarhúsum (konditori), hótelum og veitingahúsum og sælgætisgerðum og fleiri stöðum þar sem sérþekkingar þeirra nýtist. Kökugerð er löggilt iðngrein og rétt til starfa í iðngreininni eru þau sem leyst hafa til sín sveinsbréf í kökugerð sem gefin eru út af stjórnvaldi á Íslandi og þau sem hafa erlent sveinsbréf í greininni. Sveinsbréfið veitir alþjóðleg fagréttindi og fagnámið veitir sérfhæfðan undirbúning til starfa í faggreininni.

Kökugerðarmaður

  • Vinnur sjálfstætt að almennum og sérhæfðum verkefnum í köku- og tertuframleiðslu.
  • Vinnur við framleiðslu á stórum og smáum kökum; rjómakökum, ávaxtakökum með hlaupi, kransakökum, bökum, snittum, geymsluþolnum bökunarvörum, smákökur, kexi rúlluðu deigi, formkökum, skúffukökum, krókant, marsipan, marens og fl.
  • Framleiðir sérvöru s.s. hræðar og þeyttar kökur eftir mismunandi tilefni.
  • Framleiðir vörur úr súkkulaði (Chocolatier) konfekt, súkkulaðiegg og aðrar sérvörur, krembollur, karamellur, brjóstsykur, karmelluhúðaðar hnetur og hnetumassa, húpaðar vörur og fl.
  • Getur útbúið skreytingaefni, handskreytir, útbýr skreytingar úr marsipani, súkkulaði, sykri og fl.
  • Framleiðir vörur úr söltum deigum, ostadeigi og pinnamat.
  • Vinnur með smjördeig, hálfunnar kökur, meðlæti með forréttum, stór og smá vínarbrauð, hádegisverðarvörur og fl
  • Útbýr eftirrétti; bakaða, soðna, steikta og samsetta; setur saman bragðtegundir; útbýr ís og ístertur, frómas, sérfyllingar og krem.
  • Bakar tertur á mörgum hæðum, s.s. brúðartertur og veislukökur og útbýr viðeigandi skreytingar.
  • Framleiðir smárétti fyrir kökugerðar- og kaffihús.
  • Tekur á móti unnu og óunnu hráefni og flokkar. Gerir samanburð á nótu og þeirri vöru sem afgreidd er og gengur frá hráefnum til geymslu.
  • Metur ástand og gæði hráefnis með hliðsjón af umbúðamerkingum, hitastigi og almennum gæðakröfum, nýting bragð og litarefna o.fl.
  • Vinnur í samræmi við reglur sem gilda um innra eftirlit á vinnustöðum og getur verið virkur eftirlitsaðili í framkvæmd innra eftirlits á vinnustað.
  • Skipuleggur verkferla með tilliti til viðfangsefna, forgangsraðar verkefnum og undirbýr vinnusvæði.
  • Skipuleggur öryggisvarnir, bregst við vinnuslysum, o.s.frv.
  • Vinnur við vélar, tæki, áhöld og handverkfæri sem í notkun eru hverju sinni, annast umhirðu þeirra og hreinsun.
  • Á samskipti við viðskiptavini, birgja og annað samstarfsfólk.
  • Vinnur eftir uppskriftum, breytir eftir framleiðslumagni og velur vinnsluaðferð við hæfi hverju sinni.
  • Leiðbeinir um fagleg málefni og viðskiptavinum um val á vörum í samræmi við óskir og tilefni.
  • Reiknar út hollustu- og næringargildi helstu framleiðsluvara og vinnur innihaldslýsingar.
  • Stillir upp vöru í búð og kynnir fyrir neytendum og viðskiptavinum.
  • Vinnur að áætlanagerð og verkefnastjórnun á vinnustað, reiknar út verð á vörum og þjónustu. Metur arðsemi og rýrnun.
  • Starfar í samræmi við siðareglur greinarinnar.

 

Hæfnikröfur í kökugerð

Sjálfstæði og ábyrgð.

  • Þekkir almenn ákvæði um réttindi og skyldur fagmanna.
  • Hefur tileinkað sér orðaforða greinarinnar bæði á íslensku og erlendum málum.
  • Getur tjáð sig um fagleg málefni greinarinnar á íslensku og erlendum málum og leiðbeint um fagleg málefni á ábyrgan hátt.
  • Getur tekist á við viðbótarnám og/eða aukið sérnám tengt kökugerð.

 

Viðhorf og siðfræði

  • Hefur skilning á mikilvægi góðrar þjónustu og gæðum í þjónustu.
  • Þekkir siðareglur greinarinnar s.s. um virðingu fyrir faggreininni, virðing fyrir hráefni og nýtingu þess, o.s.frv.
  • Getur metið störf sín og annarra í greininni á gagnrýnininn hátt og metið með hliðsjón af       fagfræði greinarinnar.

Innra eftirlit og öryggismál

  • Getur tekið á móti unnu og óunnu hráefni, flokkað það og metið ástand og gæði með hliðsjón af umbúðamerkingum, hitastigi og almennum gæðakröfum og gengið frá því til geymslu.
  • Þekkir öryggisreglur sem gilda um innra eftirlit á vinnustaðnum hvað varðar viðmiðunarmörk svo sem hitastigsmörk, hreinlæti og fl., svo og vinnureglur um rekjanleikja vöru og þjónustu og afgreiðslu á vörum og þjónustu.
  • Getur borið ábyrgð á gæðastöðlum um innra eftirlitskerfi vinnustaðar.
  • Getur þrifið og sótthreinsað húsnæði og búnað samkvæmt stöðluðum hreinlætiskröfum.
  • Metur ástand og gæði (gæðamat) hráefnis með hliðsjón af umbúðamerkingum, hitastigi og almennum gæðakröfum um öryggi og gæði matvæla.
  • Þekkir mikilvægi öryggisvarna, helstu orsakir vinnuslysa og þær reglur sem gilda um vinnuvernd, m.a. um rétta líkamsbeitingu.

 

Hráefnisinnkaup og verkskipulag

  • Getur skipulagt verkferla með tilliti til viðfangsefna, forgangsraða verkefnum og undirbúa vinnusvæði, gert pöntunar- og verkefnalista.
  • Tekur þátt í að leiðbeina nemum og öðru starfsfólki.
  • Hefur skilning á mikilvægi góðrar þjónustu og gæðum í þjónustu.
·         Metur ástand og gæði (gæðamat) hráefnis með hliðsjón af umbúðamerkingum, hitastigi og almennum gæðakröfum um öryggi og gæði matvæla.

Kökugerð

  • Getur unnið sjálfstætt að almennum og sérhæfðum verkefnum tengdum kökugerð s.s. á kökuframleiðslu; á hrærðum kökum og þeyttum sérvörum; framleiðslu á konfekti og vörum úr súkkulaði; á rúlluðu deigi, bökum og tertum; á eftirréttum; ís og ístertum og tertum á mörgum hæðum s.s. brúðkaups- og veislutertum og borið ábyrgð á niðurstöðunni.
  • Getur prófað og bragðgreint súkkulaði
  • Getur beitt viðeigandi handverkfærum og tækjum við vinnu sína.
  • Getur unnið eftir uppskriftum, breytt framleiðslumagni og valið vinnsluaðferð sem telst vera við hæfi hverju sinni.
  • Getur stillt upp vöru í búð og kynnt fyrir neytendum og viðskiptavinum.
  • Vinnur með hráefni, hjálparefni o.fl. sem notuð eru í greininni, þekkir meðferð þeirra, flokkun og gæðamat.
  • Getur sett upp áætlanir og tekið þátt í verkefnastýringu.

 

Fagfræði

 

  • Hefur umfangsmikla hráefnisþekkingu á vörum tengdum kökugerð.
  • Hefur þekkingu á þeim vélum og áhöldum sem konditorar nota við vinnu sína.
  • Hefur tileinkað sér aðferðir til að hámarka nýtingu hráefnis og reiknað út rýrnun á vörum.
  • Getur unnið í samræmi við uppskriftir og getur beitt viðeigandi vinnsluaðferð hverju sinni ásamt réttu hitastigi, baksturstíma o. fl.
  • Getur reiknað út hollustu- og næringargildi helstu framleiðsluvara.
  • Getur sett saman innihaldslýsingu á vörum með ábyrgum hætti.
  • Getur reiknað út verð á vöru og þjónustu og metið arðsemi.
  • Setur saman uppskriftir og verklýsingar fyrir vörur og verk og vinnur að vöruþróun.
  • Þekkir helstu áhrifaþætti fæðuofnæmis og fæðuóþols.
  • Hefur þekkingu á mikilvægi umhverfisverndar í starfi sínu.

Samþykkt hinn 2. desember 2015 af

Menntamálastofnun - Logo

www.mms.is